اینفوگرافیک | نجات میش‌مرغ با نذر گندم | بزرگ ترین پرنده قادر به پرواز جهان در ایران منقرض نمی شود
تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۲۳۲۲۲
همشهری - مجید جباری: جمعیت میش مرغ به عنوان پرنده‌ای نادر که لابه‌لای مزارع گندم زندگی و جوجه‌آوری می‌کند، در سال۱۳۹۹ کمتر از ۱۶فرد بود که حالا با اجرای پروژه حفاظت مشارکتی به ۲۴فرد رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا چندماه آینده تعدادشان به بیش از ۳۰فرد برسد. وقتی زنگ خطر انقراض میش‌مرغ در یکی از معدود زیستگاه‌هایش در دشت‌های اطراف شهرستان بوکان (آذربایجان غربی) به صدا درآمد، علاقه‌مندان محیطزیست با کمک مردم محلی دست به‌کار شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از میش مرغ درباره اقداماتی که با مشارکت مردم در این زمینه صورت گرفته است، به همشهری گفت:«پرژه حفاظت مشارکتی از میش مرغ با همکاری بخش کمک های کوچک جهانی سازمان ملل از سال ۱۳۹۹ و با هماهنگی سازمان حفاظت از محیط زیست آغاز شد.بتدای کارضمن آشنایی با منطقه، کار شناسایی جوامع محلی به منظور جلب مشارکت مردمی را شروع کردیم. تمرکز ما روی ذینفعانی بود که در حاشیه زیستگاه میش مرغ حضور داشتند. درهمین راستا جلسات هم اندیشی را با حضور در کشاورزان، دامداران، ریش سفیدان محلی و روحانیون (ماموستا) منطقه برگزار کردیم تا بر اساس دانش بومی، درخت مشکل میش مرغ را از دید جوامع محلی ترسیم کنیم. با سازمان محیط زیست هم در ارتباط بودیم. دراین زمینه اقدامات مختلف و متعددی انجام شد. یکی از اقدامات مهمی که در این زمینه انجام دادیم، پیش بینی استراتژی خروج بود. به این معنی که تعدادی از افراد بومی را شناسایی کنیم و تشکل مردمی در منطقه را آموزش دهیم، کمک و تجهیز کنیم تا بتوانند این فرایند را در بازه بلند مدت و بعد از خروج ما ازمنطقه ادمه دهند. در این راستا انجمن ژین بانان بوکان(ژین به معنی محیط زیست در زبان محلی است) تشکیل شد.»
مهدی نبی‌یان اضافه کرد:«در ابتدای کار جمعیت میش مرغ در پناه‌گاه‌های حیات وحش ایران در دشت سوتاو حمامیان در بوکان (آذربایجان غربی) و بخش هایی از شمال کردستان ۱۶ فرد بود. پس از اقدامات حفاظتی که در این زمینه با همکاری مردم و کشاورزان انجام شد، جمعیت این گونه ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است. پروژه حفاظت مشارکتی توانسته است در هر فصل جوجه آوری با مشارکت کشاورزان، بیشتر از ۵ هکتار از زمین های کشاورزی را برای بقای جوجه میش مرغ هایی که در میان گندمزارها زندگی می کنند امن کند. همچنین فرهنگ سازی و ترویج صنایع دستی و اطلاع رسانی در شهر، فروشگاه ها و مدارس انجام و باعث آگاهی مردم وجوامع محلی از اهمیت حفاظت از این پرنده شده است. علیرضا شهرداری، فعال محیطزیست هم به‌عنوان آموزشگر به مدارس آمد. او هم در فاز عملی و هم تئوری با بچه‌های پایه‌های مختلف کار کرد و بازی‌ها و اردوهایی در این زمینه برگزار شد. «انجمن ژین‌بانان بوکان» هم تن‌پوش میش‌مرغ تهیه کرده بودند و این تن‌پوش به مدارس برده شد و استقبال بسیار زیادی از آنها شد. همچنین کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتابی به نام «پرنده بی‌لانه» درباره میش‌مرغ منتشر کرد و این کتاب را هم با هماهنگی به منطقه بردیم و مورد استفاده قرار گرفت.»
این فعال محیط زیست گفت: «از دیگر اقدامات حفاظتی، مدیریت جمعیت طعمه‌خوارانی مثل سگ‌هاست که توسط محیطزیست بوکان، زنده‌گیری آنها و خروج این سگ‌ها از منطقه در جریان است. اما موضوع اصلی، ادامه فرایند آموزش و جلب مشارکت کشاورزان در حفاظت از میش‌مرغ است. در این ارتباط خرید گندم زمین هایی که گزارش جوجه‌آوری میش‌مرغ داشت در محدوده خارج پناهگاه انجام پذیرفت. همچنین بیش از ۵۰ کشاورز و کمباین‌دار و نزدیک به ۲۰دامدار در فصل جوجه‌آوری آموزش چهره به چهره دیدند و از کشاورزان خواستیم بخشی از گندم را درو نکنند و برای بقای جوجه‌ها باقی بگذارند. اردیبهشت تا پایان تیرماه فصل جوجه‌آوری است و فصل دروی گندم هم اوایل تیرماه است و در این زمان اغلب جوجه‌ها قابلیت پرواز کردن ندارند؛ در نتیجه بخشی از گندم‌ها نباید درو شوند. کشاورزان ۳۰ تا ۴۰ قطعه زمین برای میش‌مرغ اهدا کردند و «چیرگه‌وانان» یا حافظان میش‌مرغ هم در این زمینه حضور و همکاری گسترده‌ای داشته‌اند.»
نبی‌یان بیان کرد:« متأسفانه در سطح استان بعد از تغییر مدیریت با مشکلات گسترده‌ای روبه‌رو شدیم. در خود سازمان حفاظت محیطزیست حمایت‌ها خوب است، اما در اداره‌کل محیطزیست آذربایجان غربی به ناگهان با تغییر رفتار و با برخورد قهری روبه‌رو شدیم. از ابتدای سال که این برخوردها جدی شد، موارد را به حسن اکبری، معاون محیطزیست طبیعی و غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات‌وحش منتقل کردیم. آقای اکبری نامه زد که با ما همکاری شود، اما به آن نامه هم از سوی استان پاسخی داده نشد. ما گفتیم سالن پاسگاه محیطزیست بوکان را تجهیز می‌کنیم تا اگر کسی می‌خواهد میش‌مرغ را ببیند، ابتدا به آنجا بیاید، فیلمی برایش گذاشته شود و محیط‌بانان درباره این‌گونه توضیح دهند. از این مورد هم استقبالی نشد و اینک هم با وجود پیگیری‌های متعدد برای همکاری، به مکاتبات ما همچنان پاسخی ندادند.»
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: حیوانات حیات وحش محیط بان استان آذربایجان غربی استان کردستان محیط زیست ایران آذربایجان غربی حفاظت مشارکتی پروژه حفاظت میش مرغ میش مرغ محیط زیست جوجه آوری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۲۳۲۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حقابه هورالعظیم چگونه تامین می‌شود؟
به گزارش صدای ایران از ایلنا،«داوود میرشکار» مدیرکل حفاظت محیطزیست خوزستان درباره آخرین وضعیت آبگیری تالاب‌های این استان توضیح داد: خوشبختانه در طول سال آبی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۳ از جمله در فروردین‌ماه شاهد بارندگی‌های نسبتا مناسبی در استان خوزستان بوده‌ایم، به نحوی که تا پایان اسفندماه تالاب هورالعظیم حدود ۶۰ درصد آبگیری شده بود که بعد از بارندگی‌های فروردین، سه درصد به حجم آب موجود در تالاب اضافه شد و اکنون حجم آبگیری هورالعظیم حدود ۶۳ درصد است.
وی افزود: در حال حاضر تالاب شادگان حدود ۹۳ درصد، تالاب بام‌دژ حدود ۸۴ درصد، تالاب میانگران حدود ۸۵ درصد، تالاب شیمبار حدود ۹۳ درصد و تالاب بندون نیز حدود ۶۴ درصد آبگیری شده است و خوشبختانه اغلب تالاب‌های استان خوزستان در وضعیت مناسبی قرار دارند.
میرشکار در پاسخ به این سوال که با توجه به فرا رسیدن ماه‌های گرم سال و افزایش شدت تبخیر سطحی در منطقه، آیا عمق آب موجود در هورالعظیم به حدی است که این تالاب بتواند تا پایان تابستان وضعیت نسبتا مناسب خود را حفظ کند یا خیر، توضیح داد: با توجه به روان‌آب‌ها و زهاب‌هایی که به سمت هورالعظیم در جریان است و همچنین منابع آب سطحی که از رودخانه کرخه به این تالاب می‌ریزد، در حال حاضر پهنه گسترده‌ای از هورالعظیم بخصوص در بخش جنوبی آن که در ماه‌های گذشته خشک بود، آبگیری شده است، اما اگر در تابستان منابع آبی مناسبی برای این تالاب تامین نشود، قطعا شاهد خشک شدن بخش‌هایی از آن خواهیم بود.
مدیرکل حفاظت محیطزیست خوزستان ادامه داد: با کمک همکاران محترم در سازمان آب و برق خوزستان و همچنین همکاران عزیز حوضه آبریز کرخه در وزارت نیرو، در تلاش هستیم که با برنامه‌ریزی مناسب، حقابه قابل قبولی را در فصل تابستان به تالاب هورالعظیم اختصاص دهیم تا این تالاب در ماه‌های گرم سال نیز بتوانند وضعیت نسبتا خوب خود را حفظ کند. همچنین از همین حالا، چالش‌های پیش رو در زمینه وقوع آتش‌سوزی‌های احتمالی در اراضی تالابی هورالعظیم و اطراف آن را طی مکاتباتی به استاندار محترم اعلام کرده‌ایم و امیدواریم با رایزنی مقامات ارشد دولت، بتوانیم با هماهنگی کشور عراق، به شکل موثر و به‌هنگام برای مقابله با این حریق‌ها وارد عمل شویم.
میرشکار همچنین با اشاره به میزان حقابه قانونی تعیین‌شده برای تالاب هورالعظیم گفت: براساس مطالعات انجام‌شده توسط اداره‌کل حفاظت محیطزیست خوزستان و در راستای اجرای قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها، سه سناریوی مختلف درباره حقابه محیط‌زیستی سالانه هورالعظیم در نظر گرفته شده است. در سناریوی اول یعنی دوره ترسالی، پیش‌بینی شده است که ۱۸۳۲ میلیون متر مکعب حقابه سالانه به تالاب اختصاص پیدا کند، در سناریوی دوم یعنی دوره بارندگی‌های نُرمال، حقابه محیط‌زیستی سالانه تالاب ۱۶۱۰ میلیون متر مکعب در نظر گرفته شده و در سناریوی سوم یعنی دوره خشکسالی نیز ۱۳۸۳ میلیون متر مکعب در سال به عنوان حقابه هورالعظیم پیش‌بینی شده است.
ارشدترین مقام محیط‌زیستی استان خوزستان با بیان این که در سال آبی گذشته (۱۴۰۱ – ۱۴۰۲)، بیش از ۹۳۱ میلیون متر مکعب حقابه برای تالاب هورالعظیم تامین شد، اظهار داشت: مطالعات انجام‌شده درباره تعیین حقابه سالانه تالاب هورالعظیم براساس سناریو‌های مختلف را در اختیار سازمان آب و برق خوزستان قرار داده‌ایم و امیدواریم با این سازمان به یک نقطه نظر مشترک برسیم تا بتوانیم میزان حقابه‌ای را که امکان تامین آن وجود دارد، تا پایان سال آبی جاری به تالاب اختصاص دهیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در حال حاضر حقابه تالاب هورالعظیم از دو منبع تامین می‌شود، به نحوی که در درجه اول منابع آب‌های سطحی رودخانه کرخه و در درجه دوم زهاب‌های کشاورزی اراضی جنوب حوضه آبریز کرخه شامل شبکه آبیاری و زه‌کشی کوثر و مجموعه کشت و صنعت نیشکر دهخدا در تامین حقابه هورالعظیم نقش دارند.
میرشکار در پاسخ به سوال دیگر ما درباره آخرین وضعیت ارزیابی زیست‌محیطی طرح توسعه میدان نفتی سهراب که براساس اعلام مسئولان سازمان حفاظت محیطزیست، با اجرای آن بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم خشک خواهد شد، توضیح داد: مطالعات کارشناسی و مکاتبات لازم بین دستگاه‌های زیرمجموعه وزارت نفت و سازمان حفاظت محیطزیست برای تعیین ملاحظات زیست‌محیطی طرح توسعه میدان نفتی سهراب همچنان ادامه دارد و این پروژه همچنان در دست بررسی قرار دارد.
مدیرکل حفاظت محیطزیست خوزستان ادامه داد: سهراب، یک میدان نفتی مشترک با کشور عراق است که از نظر استراتژیک باید از آن بهره‌برداری شود و از سوی دیگر، ممکن است در صورت اجرای این پروژه، نیاز به استحصال خشکی در مخزن شماره یک تالاب وجود داشته باشد که از حساسیت محیط‌زیستی بالایی برخوردار است؛ بنابراین تعادل‌بخشی بین این دو موضوع بسیار دشوار است، اما هم مجموعه سازمان محیطزیست که نگران وضعیت زیست‌محیطی تالاب است و هم وزارت نفت در این زمینه پای کار آمده تا بتوانیم به راهکاری برسیم که هم بتوان از میدان نفتی مشترک بهره‌برداری کرد و هم بتوان محیطزیست منطقه را به بهترین شکل حفظ کرد.
وی در پایان تصریح کرد: هنوز هیچ مجوزی به طرح توسعه میدان نفتی سهراب داده نشده است، ولی برای این که بتوانیم بهترین شکل ملاحظات محیط‌زیستی را با توجه به اکوسیستم حساس منطقه برای این پروژه در نظر بگیریم، در حال کمک گرفتن از جامعه ارزیابان زیست‌محیطی کشور و جامعه دانشگاهی هستیم و به طور خاص دانشگاه شهید بهشتی به این موضوع ورود پیدا کرده است و متخصصان امر در حال انجام پژوهش‌های لازم هستند که اگر قرار بر اجرای طرح توسعه میدان نفتی سهراب شد، بهره‌برداری از این میدان به صورت پایدار انجام شود.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت